2000 TL ÜZERİ KARGO ÜCRETSİZ!
Yaz Aylarında Saçlarınızı Güneşin Zararlı Etkilerinden Korumanın Yolları - ya da multicosmetics

Yaz Aylarında Saçlarınızı Güneşin Zararlı Etkilerinden Korumanın Yolları

Güneş ışığı, doğal D vitamini kaynakları arasında en etkili olanlardan biridir. Araştırmalar, D vitamini eksikliğinin saç dökülmesi ile ilişkili olabileceğini göstermektedir. Bu nedenle, saçları güneşe maruz bırakmanın saç derisi ve genel saç sağlığına faydalı olabileceği düşünülebilir. Ancak, D vitamini sağlıklı saçlar için önemli olsa da, güneş ışığı yoluyla UV radyasyonuna maruz kalmak saçlarda ciddi hasara neden olabilir. [1]

Güneşin Saçlara Olan Etkileri Nelerdir?

Güneş, küçük miktarlarda bile, D vitamini sayesinde saçın yaşam döngüsüne etki eder ve keratinin daha hızlı ve güçlü uzamasını sağlar. [4] Güneş ışınlarının saç üzerindeki başka bir önemli etkisi, proteinlerin hasar görmesiyle oluşan saçın güçsüzleşmesidir. Bu durum yalnızca UV ışınlarıyla doğrudan temas yoluyla değil, aynı zamanda güneşin saça zarar veren reaktif oksijen türleri (ROS) adı verilen zararlı moleküller üretmesiyle de meydana gelir. [3]

Güneş ışınları saç yapısını nasıl etkiler?

Saçın fotokimyasal hasarı, saç proteinlerinin bozulmasına ve kaybına, ayrıca saç pigmentinin bozulmasına yol açar. Buna bağlı olarak saçta kuruluk, renk kaybı, parlaklıkta azalma, sertlik ve kırılganlık gibi sorunlar ortaya çıkabilir. [2]

Deniz ve havuz suyu saçlara zarar verir mi?

Tuzlu deniz suyu ve güneşin ultraviyole ışınları, havuz suyundaki klor kadar saçı yıpratıcı etkilere sahiptir. Özellikle tuz ve klor gibi maddeler saç tellerine hızla işler ve zamanla saçın yapısını zayıflatır. Bu yüzden deniz veya havuzdan çıktıktan sonra saçları duru suyla yıkamak, oluşabilecek hasarı en aza indirmeye yardımcı olur. [5]

Yazın saç dökülmesi artar mı?

Araştırmalar, saç dökülmesinin özellikle yaz aylarında, en çok da Ağustos ve Eylül’de arttığını gösteriyor [6]. Güneş ışığına bağlı UV maruziyeti, saç döngüsünü etkileyerek saç uzamasını yavaşlatabilir. Artan ışık, yapısal saç proteinlerine zarar verirken, melatonin ve hormonlardaki değişiklikler de folikülleri zayıflatarak dökülmeyi artırabilir. [7]

Yazın Saçları Korumanın Temel Yöntemleri

Yazın saçlarınızı güneşin zararlı etkilerinden korumak için uygulayabileceğiniz basit adımlar bulunmaktadır:

  • Saçınızı örterek güneşten doğrudan koruyun,
  • Isıyla şekillendirmekten kaçının,
  • Saç derinizi nemlendiren şampuanları ve saç kremlerini tercih edin,
  • Saçınızı aşırı yıkamadan kaçının. [9]

Saçları fiziksel olarak güneşten korumanın yolları

Dışarı çıkarken başınızı örtmek güneşin zararlı etkilerinden korunmanın en etkili yollarından bir tanesidir. Hafif bir atkı, geniş kenarlı bir şapka veya pamuklu bir bandana kullanın [9].

Islak saçla güneşe çıkmamak neden önemli?

Uzun süreli ıslak saçla kalma sürecinin, yüksek sıcaklıkta kurutma kadar zararlı olabileceği düşünülüyor. Saç kurutma makinesi daha fazla yüzey hasarına yol açsa da, bir araştırma sonucu cihazın 15 cm mesafeden sürekli hareketle kullanılmasının, doğal kurutmaya göre saça daha az zarar verdiğini göstermektedir. [10]

Güneşe çıkmadan önce hangi ürünler kullanılmalı?

Tannik asid, gallik asit ve kafeik asit içeren şampuanlar ve preparatlar UV ışınlarının geçişini engelleyerek saç derisini koruyabildiğini, ayrıca saçın kendi kendini yenilenmesinde yardımcı olduklarını kanıtlanmıştır [8]. Bunun yanında, UV korumalı spreyler veya saç serumları da önerilmektedir [9].

Yaz Aylarında Saç İçin Ekstra Öneriler

Yeterli su tüketmenin yanı sıra, diyetinizde bazı saç dostu besinler bulunmalıdır:

  • Biyotin - saç uzaması için
  • Omega-3 yağ asitleri - saç derisini beslemek için
  • Çinko ve Demir - saç dökülmesini önlemek için [9]

Ayrıca, haftada bir yapılan saç derisi peelingi, birikintileri gidererek ve kan dolaşımını artırarak saçların güçlü uzamasına yardımcı olur. Peelingin yanı sıra, saç derisi tipinize bağlı olarak hindistan cevizi, badem veya çay ağacı yağı kullanılarak yapılan masaj, kökleri derinlemesine besleyebilir. [9]

Saç uçlarını nasıl koruyabilirsiniz?

Çevresel faktörler dolayısıyla saç tellerinin yıpranıp uçlarından ayrılması saç kırıklarına neden olmaktadır. Bunu önlemek için düzenli saç kesimini ve nazikçe saçınızı taramayı ihmal etmeyin. [12]

Sıcak su yerine ılık suyla duş almak neden gerekir?

Sıcak su ile saçı yıkamak saçlı deride kurumaya yol açar ve egzamayı tetikleyebilir. Sıcak su hem saçlı deriye zarar verir, hem de saçın kırılmasını kolaylaştırır. Bu nedenle saçlar ılık su ile yıkanılmalıdır. [13]

Saç kurutucudan uzak durmak saçı nasıl etkiler?

Yaz aylarında yüksek ısı, zaten güneşten yıpranmış saçları daha da hassas hale getirir. Düzleştirici, maşa ve kurutma makinesi gibi aletler bu hasarı artırabilir. Bu nedenle, ısıyla şekillendirme sıklığını azaltmak ve mutlaka ısı koruyucu sprey uygulamak, saç sağlığı için önemlidir. [14]

Güneşin UV ışınları, saç derisine ve saça yapısını veren keratin proteinine zarar verebilir. Ayrıca, saç derisi güneş yanıklarına ve hasara karşı daha hassastır; bu durum cilt yaşlanmasını hızlandırabilir ve cilt kanseri riskini artırabilir. Güneşe çıkarken başınızı örtmek, UV filtreli saç ürünleri kullanmak ve havuzdan ya da denizden çıktıktan sonra saçınızı durulamak, saç sağlığını korumak için alabileceğiniz etkili önlemlerdendir [11].

Kaynakça:
1.    Is Sunlight Good for Your Hair? Evidence Review 2025 (14.4.2025), Dr. Ahmad Moussa (FRCS)
2.    UV damage of the Hair (November 2008), Klaudija Sebetic, Ines Sjerobabski Masnec, Vlatka Cavka, Darko Biljan
3.    Effects of solar radiation on hair and photoprotection, Short Review, Michelli F. Dario, André R. Baby, Maria Valéria R. Velasco
4.    CENTRE CLAUDERER, THE BENEFITS AND HARMFUL EFFECTS OF THE SUN ON YOUR HAIR, Jean-François Cabos
5.    Dr. Cemalettin Ekmekçioğlu - Havuzlardaki Klor Saçlara Zararlı
6.    Wiley Online Library - Seasonality of hair loss: a time series analysis of Google Trends data 2004–2016 (19 October 2017), E.Y. Hsiang, Y.R. Semenov, S.G. Kwatra
7.    Frontiers - Melatonin Regulates the Periodic Growth of Cashmere by Upregulating the Expression of Wnt10b and β-catenin in Inner Mongolia Cashmere Goats, (09 July 2021)
8.    Protection and Restoration of Damaged Hair via a Polyphenol Complex by Promoting Mechanical Strength, Antistatic, and Ultraviolet Protection Properties by Hyun Jeong Won, Tae Min Kim, In-sook An, Heung Jin Bae, and Sung Young Park, (9 July 2023)
9.    Sarvodaya Healthcare - Summer Hair Care Tips: Protect Your Scalp and Hair from Heat and Humidity (May 07, 2025), Dr. Shruti Kohli (Senior Consultant – Dermatology)
10.    Hair Shaft Damage from Heat and Drying Time of Hair Dryer, Yoonhee Lee, M.D., Youn-Duk Kim, M.D., Hye-Jin Hyun, M.D., Long-quan Pi, Ph.D., Xinghai Jin, M.D. and Won-Soo Lee, M.D, (Nov 03, 2011)
11.    Everyday Health - How to Protect Your Hair Against Sun Damage, By Christine Byrne, (July 25, 2024)
12.    Saç Kırıklarına Ne İyi Gelir? Uzm. Dr. Ahmet Güldü, Dermatoloji (Cildiye), (18.11.2024)
13.    Saç Yıkama Sıklığı - Prof. Dr. Zekayi Kutlubay, Cerrahpaşa Tıp Fakültesi, Deri ve Zührevi Hastalıkları Anabilim Dalı
14.    Tulip Hospital – Hair Fall Increases in Summer? Here’s Why

Related Posts

Güneş Kremleri D Vitamini Alımını Engeller mi? - ya da multicosmetics

Güneş Kremleri D Vitamini Alımını Engeller mi?

Güneş, yaşamdır desek yanlış olmaz. Güneşin birçok yararı varıdır. En bilineni kesinlikle, D vitaminin asıl kaynağı olmasıdır. Ancak hayatın yapı taşı olan güneşe uzun süre maruz kalmak, cildimizde bazı hasarlara neden olabilmektedir. Bu yüzden güneş kremi gibi bir koruyucu ürün kullanmak gerekebilir. Peki, güneş kremi kullanırken, güneşin zararlarıyla beraber yararlarını da mı engelliyoruz? D Vitamini Ne İşe Yarar ve Nasıl Üretilir? D vitamini, vücudumuzdaki pek çok olayda görev alır. Kemik sağlığından, bağışıklık sistemine kadar yaşamımız için hayati birçok olayı düzenler. D vitamini, UV ışığına maruz kalan cilt tarafından sentezlenir. UV ışınları özellikle UVB ışığı cilde temas ettiğinde, birtakım reaksiyonlar sonucunda D3 vitamini sentezlenir. Bunun dışında, gıdalarla da D vitamini alınabilir.[2] D vitamininin vücutta üstlendiği görevler D vitaminin asıl etkisi vücudumuzdaki kalsiyum miktarını artırmaktır. Bunun yanı sıra, bağışıklık sistemi ve duygu durumu üzerinde de etkileri mevcuttur. Yapılan çalışmalar, D vitaminin eksikliğinin kişilerde depresyonla ilişkili olabildiğini göstermektedir. [1][3] Güneş ışığıyla ciltte sentezlenme süreci Güneş ışığı veya UV ışınları cilde ulaştığında, deride D3 sentezi gerçekleşir. Daha sonra D3, vücutta 2 farklı enzimatik reaksiyon sonucunda vücudumuzun kullanabileceği haline dönüşür. İlk başta D3, karaciğerde 25-hidroksivitamin D3'e (25(OH)D) dönüşür. Sonrasında, 25(OH)D ise böbreklerde 1,25-dihidroksivitamin D3'e (1,25(OH)2D) hidroksillenir.[4]  Oluşan sonuç ürün, bağırsaklarımızdan kalsiyumu geri emer. Böylece, kemik sağlığının korunmasına yardımcı olur. Güneş Kremleri D Vitamini Üretimini Nasıl Etkiler? Güneş kremleri, ciltte bir bariyer oluşturarak etkisini göstermektedir. Oluşturduğu bariyer güneşin zararlı etkilerinden korurken aynı zamanda deride oluşan D3 vitamini miktarını da etkilemektedir. [5] Güneş kremi UVB ışınlarını engeller mi? Güneşten gelen ışınlar, dalga boylarındaki farklılığa göre UVA ve UVB ve UVC olarak sınıflandırılmaktadır. Bu ışınların, cilt üzerinde farklı etkileri mevcuttur. UVB, ciltte oluşan kızarıklardan sorumlu asıl ışındır. Bununla beraber, ciltteki D vitamini sentezinden de sorumludur. Güneş kremleri ise özelliklerine bağlı olarak; UVA, UVB veya her ikisini birden engelleyen özellikte olabilirler. [5][6] Bilimsel araştırmalar ne söylüyor? Yazın güneş altında durduğumuzda güneşten gelen UVB fotonları, cilde girer ve D3 vitamini oluşmasını sağlar. Güneş kremleri, bu ışınları engellerken bununla beraber D3 vitamini oluşumunu da azaltmaktadır. [7] Korumasız bir şekilde güneş ışınlarına uzun süre maruz kalınması; kızarıklık, kaşıntı hatta kansere kadar giden tablolara neden olabilmektedir. Ayrıca, bazı değişkenlere bağlı olarak kişiden kişiye D vitamini üretim miktarı farklılık göstermektedir. Güneşe ne zaman ve ne kadar süre maruz kaldığımız, giysilerimiz ve bireysel faktörler gibi birçok değişken deride oluşan D vitamini miktarını etkilemektedir. [5] Güneş Kremi Kullanımı ve D Vitamini Eksikliğini Önleme Yolları D vitamini eksikliği günümüzde yaygın görülen bir sorundur. Peki, D vitamini eksikliği yaşamamak için nelere dikkat etmeliyiz? Güneş kremi sürmemek, D vitamini eksikliği için başlı başına yeter mi? Kontrollü güneş maruziyeti D vitamini seviyelerini arttırmak için en uygun yol şudur: Güneş kremi sürülmemiş cildin, kısa süreyle ve düzenli olarak güneşe maruz bırakılmasıdır. Yani kontrollü güneş maruziyetidir. Uzun süre korumasız olarak güneş altında durmanın ise pek bir faydası olmamaktadır. [5] Günlük önerilen güneşlenme süresi Günlük önerilen güneşlenme süresi için net bir şey söylemek mümkün değildir. Çünkü kişiden kişiye bu süre değişmektedir. Ortalama bir değer verilecek olursa, 5-30 dakika arası güneş korumasız güneşlenmek yeterli olacaktır. Bu değer, cilt tipinize göre değişmektedir (20 dakikadan sonra kızarıklık, yanma oluyorsa 10-15 dakika sizin için yeterli olacaktır). [5] [8] SPF seçimi ve doğru kullanım D vitamini eksikliğinin asıl nedeni olarak güneş kremlerini suçlamak doğru olmaz. Güneş kremi kullanımı, D vitamini üretimini azaltır ama tamamen engellemez. Ayrıca çoğu kişinin doğru güneş kremi seçimi ve kullanımı hakkında yeterli bilgisi yoktur. Bu da oluşan korumanın kalitesini etkiler. Güneş kremi seçimi ve kullanımı hakkında daha detaylı bilgi için SPF Nedir? Güneş Kremi Seçimi ve Kullanımı Rehberi yazımıza göz atabilirsiniz.[9] D Vitamini Seviyenizi Korumak İçin Ek Öneriler Dünya nüfusunun neredeyse yarısında D vitamini eksikliği görülmektedir. D vitamini birçok gıdada bulunsa da bu gıdalar sanıldığı kadar zengin değildir. Bu nedenle, sağlıklı bir diyetle bile yeterli D vitamini alımı sağlanamayabilir. [8] D vitamini içeren gıdalar nelerdir? Diyetlerimizde çoğunlukla yer alan peynir, yumurta ya da süt ürünleri D vitamini içermektedir. Ancak alabalık, somon, ton balığı ve uskumru gibi yağlı balıklar; D vitamini içeriği açısından daha zengin besinlerdir.[8] Takviye ürün kullanımı nasıl olmalı? D vitamini takviyeleri, her ne kadar reçetesiz olarak satılıyor olsa da doktor kontrolünde kullanımı gerekmektedir. Kişinin kan değerlerine ve altta yatan bir hastalığı olup olmadığı değerlendirilerek tedavi şeması çıkarılmalıdır.  Bu şekilde hazırlanan bireysel bir tedavi, daha etkili bir sonuç verecektir.  D vitamini eksikliği günümüzde yaygın bir sorundur. Vücudun D vitamini üretimini artırmak için kısa süreli, güneş koruyucusuz güneşlenme yeterlidir. Ancak güneş altında uzun süre vakit geçirilecekse mutlaka güneş kremi kullanılmalıdır; aksi takdirde cilt sağlığı olumsuz etkilenebilir. Cildinizi güneşten korurken etkili ve güvenli bir ürün arıyorsanız Güneşten Gelen Yaşam ürünlerimiz ile tanışabilirsiniz. Kaynakça[1] Ao, T., Kikuta, J., & Ishii, M. (2021). The Effects of Vitamin D on Immune System and Inflammatory Diseases. Biomolecules, 11(11), 1624. https://doi.org/10.3390/biom11111624[2] Bikle, Daniel D. (2014). Vitamin D Metabolism, Mechanism of Action, and Clinical Applications. Chemistry & Biology, Volume 21, Issue 3, 319 – 329[3] Webb, A. R. (2006). Who, what, where and when—influences on cutaneous vitamin D synthesis. Progress in Biophysics and Molecular Biology, 92(1), 17–25. https://doi.org/10.1016/j.pbiomolbio.2006.02.004[4] Lips, P. (2006). Vitamin D physiology. Progress in Biophysics and Molecular Biology, 92(1), 4–8. https://doi.org/10.1016/j.pbiomolbio.2006.02.016[5] Webb, A. R. (2006). Who, what, where and when—influences on cutaneous vitamin D synthesis. Progress in Biophysics and Molecular Biology, 92(1), 17–25. https://doi.org/10.1016/j.pbiomolbio.2006.02.004[6] Yang, J. W., Fan, G. B., Tan, F., Kong, H. M., Liu, Q., Zou, Y., & Tan, Y. M. (2023). The role and safety of UVA and UVB in UV-induced skin erythema. Frontiers in medicine, 10, 1163697. https://doi.org/10.3389/fmed.2023.1163697[7] Kimlin, M. G., Olds, W. J., & Moore, M. R. (2007). Location and vitamin D synthesis: Is the hypothesis validated by geophysical data? Journal of Photochemistry and Photobiology B: Biology, 86(3), 234–239. https://doi.org/10.1016/j.jphotobiol.2007.01.007[8] Srivastava S. B. (2021). Vitamin D: Do We Need More Than Sunshine?. American journal of lifestyle medicine, 15(4), 397–401. https://doi.org/10.1177/15598276211005689[9] Young, A. R., Narbutt, J., Harrison, G. I., Lawrence, K. P., Bell, M., O'Connor, C., Olsen, P., Grys, K., Baczynska, K. A., Rogowski-Tylman, M., Wulf, H. C., Lesiak, A., & Philipsen, P. A. (2019). Optimal sunscreen use, during a sun holiday with a very high ultraviolet index, allows vitamin D synthesis without sunburn. The British journal of dermatology, 181(5), 1052–1062. https://doi.org/10.1111/bjd.17888

Learn more
Bebeklerde Konak Sorunu: Nedenleri, Belirtileri ve Etkili Doğal Çözüm Yöntemleri - ya da multicosmetics

Bebeklerde Konak Sorunu: Nedenleri, Belirtileri ve Etkili Doğal Çözüm Yöntemleri

Minik yavrunuzun baş bölgesinde beklenmedik sarımsı, yağlı kabuklanmalar fark ettiğinizde endişelenmeniz doğaldır. "Acaba bebeğimde konak mı var?" diye düşünebilirsiniz. Öncelikle, bebeklerde konak (seboreik dermatit), oldukça yaygın ve genellikle zararsız bir cilt durumudur. Miniklerin hassas cildinde ortaya çıkan bu durum, çoğunlukla ciddi bir sağlık sorununa işaret etmez ve doğru yaklaşımlarla kolaylıkla yönetilebilir. Bu yazımızda, bebeklerde konak neden olur, belirtileri nelerdir gibi tüm sorularınızın yanıtlarını bulacak; konak için etkili ve doğal çözüm yöntemlerini, evde bakım ipuçlarını keşfedeceksiniz. Amacımız, bebeğinizin cildini rahatlatmanıza yardımcı olacak güvenilir bilgiler sunmaktır. Unutmayın, her bebeğin cildi özeldir ve doğru bebeklere özel doğal bakım ürünleri ile bu süreci kolaylaştırabilirsiniz. Şimdi, bebek kafa derisi kabuklanması olarak da bilinen konak sorununu daha yakından tanıyalım. Bebeklerde Konak (Kafa Derisi Kabuklanması) Nedir, Belirtileri Nelerdir? Ebeveynler arasında sıkça konuşulan bebeklerde konak, tıbbi literatürde "infantil seboreik dermatit" olarak adlandırılan yaygın bir cilt durumudur. Genellikle doğumdan sonraki ilk birkaç hafta veya ay içinde ortaya çıkar ve çoğunlukla bebeğin ilk yaş gününe kadar kendiliğinden kaybolur. En sık bebeklerin saçlı derisinde görülmekle birlikte, vücudun farklı bölgelerinde de kendini gösterebilir. Peki, tam olarak bebeklerde konak nedir? Konak, cildin yağ bezlerinin yoğun olduğu bölgelerde ortaya çıkan, genellikle zararsız, iltihaplı olmayan bir tür kabuklanma ve döküntüdür. Çoğu zaman kırmızı, hafif pullu bir zemin üzerinde kalın, yağlı, sarımsı veya kahverengimsi kabuklar şeklinde kendini belli eder. Bu görünüm endişe verse de konağın bulaşıcı olmadığını ve genellikle bebeğe ciddi bir rahatsızlık vermediğini bilmek önemlidir. Alerjik bir reaksiyon ya da kötü hijyen belirtisi olarak düşünülmemelidir. Konak belirtileri bebek açısından çeşitlilik gösterebilir. Genel olarak şunları gözlemleyebilirsiniz: Saçlı deride belirgin, yapışık kabuklar; ciltte hafif kızarıklık ve yağlı veya kuru görünebilen pullanmalar. Her bebekte konak farklı seyredebilir. Endişeleriniz varsa veya belirtiler şiddetliyse, bir çocuk doktoruna danışmak en doğru yaklaşımdır. Doktorunuz, durumu teyit edebilir ve gerekirse uygun tedavi yöntemleri hakkında sizi bilgilendirebilir. Evde bakım rutinleri için doğru bir başlangıç, bebeğinizin hassas cildine uygun, güvenilir bebek bakım setleri tercih etmek olabilir. Konak Nasıl Görünür? Tipik Belirtiler (Sarımsı Kabuklar, Yağlı Pullar) Bebeklerde konak şüphesi varsa, dikkatlice gözlem yapmanız gereken bazı karakteristik fiziksel belirtiler vardır. En belirgin özellik, bebeğin cildinde, özellikle kafa derisinde oluşan kabuklanmalardır. Peki, konak nasıl görünür? Sarımsı Kabuklar ve Yağlı Pullar: En çarpıcı özellik, genellikle sarımsı kabukların bebek cildinde görülmesidir. Bazen beyazımsı veya kahverengimsi olabilirler. Dokunulduğunda yağlı bir his verirler ve cilde sıkıca yapışıktırlar. Zamanla kuruyup çatlayabilir ve bebeklerde yağlı pullar kafa derisi üzerinde belirginleşebilir. Pullar, ince kepek gibi veya daha kalın tabakalar halinde olabilir. Bu görünüm "süt kabuğu" olarak da adlandırılır. Kalın ve Yapışkan Tabakalar: Kabuklar ince olabileceği gibi, bazen oldukça kalınlaşıp geniş bir alanı kaplayabilir, sanki bebeğin başına bir başlık takılmış gibi görünebilir. Genellikle kolayca soyulmazlar; zorla kaldırılmaya çalışıldığında alttaki hassas cilt tahriş olabilir. Ciltte Hafif Kızarıklık (Bazen): Konak olan bölgedeki cilt genellikle normal rengindedir veya çok hafif pembe olabilir. Şiddetli kızarıklık veya iltihaplanma genellikle konakla doğrudan ilişkili değildir. Saçlara Yapışan Kabuklar: Saçlı derideyse, bu bebek saçında kabuklanma şeklinde kendini gösterir ve kabuklar saç tellerine yapışabilir. Bu durum kalıcı saç dökülmesine yol açmaz; kabuklar temizlendikçe yapışan saçlar dökülebilir ancak yerine yenileri çıkar. Kokusuz veya Hafif Yağlı Koku: Çoğu zaman konak kokusuzdur. Kalın ve uzun süre kalmış kabuklarda hafif yağlı bir koku olabilir. Bu belirtileri gözlemlemek, bebek konak durumunu anlamanıza yardımcı olacaktır. Atipik özellikler (şiddetli kızarıklık, akıntı, kanama) fark ederseniz bir sağlık profesyoneline danışın. Konak Genellikle Hangi Bölgelerde Görülür? (Saçlı Deri, Kaşlar, Kulak Arkası) Bebeklerde konak denilince akla ilk baş bölgesi gelse de vücudun yağ bezlerinin aktif olduğu farklı bölgelerinde de ortaya çıkabilir. İşte en sık görüldüğü bölgeler: Saçlı Deri (En Yaygın): Bebeğin başının üst kısmı, alın çizgisine yakın bölgeler, bazen tüm saçlı deri etkilenebilir. Tipik sarımsı kabuklar ve yağlı pullar burada belirgindir. Bebek saçında kabuklanma olarak bilinen "beşik başlığı" (cradle cap) da denir. Yüz Bölgesi: o    Kaşlar: Bebek kaşında konak yaygındır; ince, sarımsı veya beyazımsı pullanmalar ve kabuklanmalar şeklinde görülür.o    Alın ve Göz Kapakları: Alın ve göz kapaklarında hafif kızarıklık ve ince pullanmalar olabilir.o    Burun Kenarları ve Yanaklar: Daha az sıklıkla burun kenarları ve yanaklarda da görülebilir. Kulak Çevresi: o    Kulak Arkası: Bebek kulak arkası konak da sıktır; kulağın arka kısmındaki cilt kıvrımlarında sarımsı, yağlı kabuklar ve bazen çatlaklar görülür.o    Kulak İçi (Dış Kısım): Kulağın dış kısımlarında, kulak kepçesi kıvrımlarında pullanma ve kabuklanma olabilir. Kıvrım Bölgeleri (Daha Az Yaygın): Boyun kıvrımları, koltuk altları, bez bölgesi (kasıklar) gibi bölgelerde de görülebilir. Bu bölgelerdeki görünüm daha kırmızı ve daha az kalın kabuklu olabilir. Bez bölgesindeki konak pişik ile karıştırılabilir, doktor görüşü önemlidir. Konağın yaygınlığı bebekten bebeğe değişir. Birden fazla bölgede görülüyorsa veya yayılıyorsa çocuk doktoruyla değerlendirilmelidir. Konak Kaşıntı Yapar mı? Bebeği Rahatsız Eder mi? "Acaba bu durum bebeğimi rahatsız ediyor mu, konak bebek kaşıntı yapar mı?" sorusu ebeveynlerin aklına sıkça gelir. Bebeklerde konak çoğu zaman kaşıntıya neden olmaz veya çok hafif bir kaşıntı yapar. Bebeklerin çoğu belirgin bir rahatsızlık hissetmez. Ancak bazı durumlarda hafif bir kaşıntıya yol açabilir: Kabukların Kalınlığı ve Gerginliği: Çok kalın kabuklar ciltte gerginlik hissi yaratabilir. Hafif İnflamasyon: Nadiren cilt altında hafif bir iltihaplanma kaşıntıyı tetikleyebilir. Cilt Kuruluğu: Konakla birlikte cilt kuruluğu da varsa kaşıntı artabilir. Bebeğinizin konaktan rahatsız olduğunu nasıl anlarsınız? Huzursuzluk, ağlama, uykuya dalmada güçlük, bölgeyi kaşımaya veya ovuşturmaya çalışma, yüzünü yastığa sürtme gibi belirtiler görülebilir. Kaşıntı özellikle gece uykusunu bölebilir.Sürekli kaşıma cildi tahriş edebilir, minik yaralanmalara neden olabilir ve çok nadiren ikincil enfeksiyonlara zemin hazırlayabilir. Konaklı bölgede aşırı kızarıklık, sıcaklık artışı, şişlik, iltihaplı akıntı veya kötü koku gibi enfeksiyon belirtileri fark ederseniz derhal doktora başvurun. Ebeveynlerin bebeklerini dikkatle gözlemlemesi önemlidir. Kaşıntı veya huzursuzluk belirginse, doktorunuzla görüşerek uygun konak temizleme yöntemleri hakkında bilgi alabilirsiniz. Bebeklerde Konak Neden Olur? En Yaygın Tetikleyiciler "Bebeklerde konak neden olur?" sorusunun tek ve kesin bir yanıtı henüz yoktur. Oluşumunda birden fazla faktörün rol oynadığı düşünülmektedir. Önemle belirtelim ki, konak bebeğinizin bakımındaki bir eksiklikten ya da kötü hijyenden kaynaklanmaz ve bulaşıcı değildir. Bebeklerde konak oluşumu, genellikle karmaşık ve multifaktöriyel bir süreçtir. Hormonal değişiklikler, ciltte doğal olarak bulunan bazı mikroorganizmalar ve genetik yatkınlık gibi faktörler sayılabilir. Nedenlerini anlamak, endişelerinizi azaltmaya ve doğru bakım yöntemlerini seçmenize yardımcı olacaktır. Annelik Hormonlarının Etkisi ve Yağ Bezlerinin Fazla Çalışması Bebeklerde konak neden olur sorusunun önemli bir yanıtı, anneden bebeğe geçen hormonların ciltteki geçici etkileridir. Hamileliğin son dönemlerinde plasenta yoluyla bebeğe geçen bu hormonlar, doğum sonrası bir süre daha bebeğin kan dolaşımında kalarak yağ bezlerini uyarabilir. Bu hormonal etki, özellikle androjenler aracılığıyla, bebeğin yağ bezlerinin normalden fazla sebum (cilt yağı) üretmesine yol açar. Fazla sebum, cilt yüzeyinde ölü hücrelerle birleşerek yapışkan bir tabaka oluşturur. Bu tabaka zamanla kuruyup kalınlaşarak, saçlı deri başta olmak üzere yağ bezlerinin yoğun olduğu bölgelerde sarımsı kabuklar ve bebeklerde yağlı pullar kafa derisi üzerinde tipik konak görünümünü meydana getirir. Neyse ki bu hormonal etki tamamen geçicidir. Doğumdan sonra anneden geçen hormonların seviyesi zamanla azalır, böylece bebeğin yağ bezlerinin aktivitesi ve sebum üretimi normale döner. Bu nedenle bebeklerde konak, genellikle ilk birkaç hafta veya ayda başlayıp, çoğu zaman bebeğin ilk yaşına gelmeden kendiliğinden kaybolur. Her bebekte şiddeti farklı olabilir. Bu, konak oluşumunun temel doğal mekanizmalarından biri olup, bebeğinizin sağlığı için tehdit oluşturmayan geçici bir süreçtir. Malassezia Adlı Mantarın Ciltteki Rolü ve Etkileri Bebeklerde konak neden olur sorusunun yanıtlarını ararken karşımıza çıkan bir diğer faktör de cilt yüzeyinde doğal olarak yaşayan Malassezia adlı bir maya (mantar) türüdür. Malassezia, özellikle yağ bezlerinin yoğun olduğu bölgelerde bulunan lipofilik (yağ seven) bir mayadır ve ciltteki sebumla beslenir. Normalde zararsızdır.Konak oluşumunda Malassezia'nın rolü tam kesinleşmese de güçlü teoriler vardır: Artmış Sebum ve Maya Çoğalması: Annelik hormonlarının etkisiyle artan sebum, Malassezia mayasının çoğalması için ideal ortam yaratır. Fazla maya cilt dengesini bozabilir. Cilt Tahrişine Neden Olan Yan Ürünler: Malassezia, sebumu metabolize ederken oleik asit gibi bazı yağ asitleri salgılar. Bazı bebeklerin cildi bu yan ürünlere hassas olabilir, bu da tahrişe, kızarıklığa ve hücre yenilenmesinin hızlanmasına neden olarak konak kabuklarının oluşumuna katkıda bulunabilir. Bağışıklık Sistemi Tepkisi: Bebeğin olgunlaşmamış bağışıklık sisteminin Malassezia'ya veya metabolik ürünlerine tepkisi de konak gelişiminde rol oynayabilir. Neden bazı bebeklerde bu maya ile ilişkili konak gelişirken bazılarında sorun yaratmadığı tam anlaşılamamıştır; bebeğin cilt yapısı ve bağışıklık sistemiyle ilgili olabilir. İnatçı vakalarda doktorlar antifungal içerikli ürünler önerebilir, ancak bunlar mutlaka doktor kontrolünde kullanılmalıdır. Malassezia mayasının, özellikle artmış sebum varlığında, bebeklerde konak oluşumuna katkıda bulunabilen bir faktör olduğu düşünülmektedir, ancak bu durum bir "mantar enfeksiyonu" değil, doğal bir mayanın farklı koşullara tepkisidir. Cilt Tipi ve Genetik Yatkınlık Konak Oluşumunu Etkiler mi? Hormonal dalgalanmalar ve Malassezia mayasının yanı sıra, neden bazı bebeklerin konağa daha yatkın olduğu sorusu cilt tipi ve genetik mirası gündeme getirir. Kesin kanıtlar sınırlı olsa da bu faktörlerin dolaylı rol oynayabileceğine dair gözlemler vardır.Bazı bebeklerin cildi doğal olarak daha yağlı olabilir. Daha fazla sebum üreten bebekler konağa yatkın olabilir, çünkü artmış sebum hem Malassezia için uygun ortam sunar hem de kabuk oluşumunu kolaylaştırır. Ayrıca, bebeklerin olgunlaşmamış cilt bariyeri dış etkenlere karşı daha savunmasız olabilir. Bebeklerde konak (ve yetişkinlerdeki seboreik dermatit) bazı ailelerde daha sık gözlemlenir, bu da genetik bir yatkınlığa işaret edebilir. Ebeveynlerde veya kardeşlerde konak öyküsü veya egzama gibi cilt sorunları varsa, bebekte konak görülme olasılığı artabilir. Ancak bu genetik bağlantılar henüz tam çözülmemiştir. Beslenme (anne sütü veya mama) ile konak arasında doğrudan bir bilimsel bağlantı kurulmamıştır. Çevresel faktörlerin (iklim, nem) etkisi de net değildir, ancak aşırı sıcak ve nemli ortamların teorik olarak bazı bebeklerde konak belirtilerini şiddetlendirebileceği düşünülebilir. Sonuç olarak, bebeğinizin cilt tipi ve genetik mirası, konak gelişimine karşı hassasiyetini artırabilir, ancak bu faktörler genellikle hormonal ve mikrobiyal etkileşimlerle birleşerek tabloyu oluşturur. Konak İçin Evde Uygulanabilecek Doğal ve Güvenli Çözüm Yöntemleri Bebeğinizin cildindeki konakla mücadele ederken önceliğiniz, onun hassas cildine zarar vermeden nazik ve etkili yöntemler kullanmaktır. Bebeklerde konak genellikle ciddi bir tıbbi müdahale gerektirmez ve evde uygulayabileceğiniz basit, doğal ve güvenli yöntemlerle kontrol altına alınabilir. Sabır ve düzenli bakım en büyük yardımcılarınızdır.Konak için bebek cildine zarar vermeden ne kullanılır? Cevap, doğallık ve naziklikten geçer. Bebek cildi çok hassastır, bu nedenle konak bakımı için seçeceğiniz ürünlerin ve yöntemlerin bebeğinizin cildine uygun, tahriş edici kimyasallar, parfüm, paraben ve alkol içermeyen özellikte olması kritiktir. Bu noktada, özellikle bebeklere özel doğal bakım ürünleri ve bunları içeren kapsamlı bebek bakım setleri güvenli bir başlangıç sunabilir. Temel İlkeler: Bebek konak doğal yöntemler ile tedavi edilirken şunlara dikkat edin: Asla Zorlamayın: Kabukları tırnaklarınızla kazımayın. Bu, cildi tahriş edebilir, kanamaya neden olabilir ve enfeksiyon riskini artırabilir. Doğal ve Yumuşak Ürünler Seçin: Yağlar, şampuanlar ve kremler bebek cildine özel, hipoalerjenik ve mümkünse organik içerikli olmalıdır. Düzenli Ama Aşırıya Kaçmayan Bakım: Cildi çok sık yıkamak veya aşırı ürün kullanmak cildin doğal bariyerini bozabilir. Şimdi, bebek konak temizleme sürecinde adım adım uygulayabileceğiniz yöntemlere bakalım. Adım 1: Konak Kabuklarını Yumuşatma (Doğal Yağların Gücü): Tedavide ilk adım, kuru kabukları nazikçe yumuşatmaktır. Bu, konak temizleme bebek sürecini kolaylaştırır. Doğal yağlar idealdir. Hangi Doğal Yağlar Tercih Edilmeli? Saf sızma zeytinyağı Tatlı badem yağı (kullanmadan önce alerji testi yapmanız önerilir) Organik Hindistan cevizi yağı Jojoba yağı Bebeklere özel konak bakım yağları (birden fazla faydalı yağı bir arada içerebilir) Bu tür doğal yağlar, bebek cildine özel formüle edilmiş bakım ürünleri arasında yer alabilir. Nasıl Uygulanmalı?Az miktarda yağı konak bulunan bölgeye nazikçe masaj yaparak uygulayın. Genellikle 15–30 dakika bekletmek yeterlidir. Yağın ciltte çok uzun süre kalmamasına dikkat edin (doktor önerisi olmadıkça). İlk kez kullanılacak yağları mutlaka küçük bir alanda test edin. Yumuşayan kabukları temizlemek için işlemin ardından uygun bir bebek şampuanıyla yağı tamamen arındırın. Bu adım, “Bebeklerde konak nasıl geçer?” sorusunun etkili çözümlerinden biridir. Adım 2: Nazikçe Fırçalama ve Kabukları Uzaklaştırma: Doğal yağlarla yumuşattığınız kabuklar artık nazikçe uzaklaştırılmaya hazırdır. Amaç, gevşemiş kabukları yerinden oynatmaktır. Hangi Araçlar Kullanılmalı?Yumuşak Bebek Saç Fırçası: Özellikle konak için tasarlanmış özel fırçalar idealdir. İnce Dişli Bebek Tarağı: Uçları yuvarlatılmış olmalı, bebeğin hassas cildini tahriş etmemelidir. Temiz ve Yumuşak Bez: Hafif konak vakalarında nazikçe silmek için kullanılabilir. Nasıl Uygulanmalı?Yağla yumuşatma işleminden sonra, durulama öncesinde veya şampuanlama sırasında seçtiğiniz fırça ya da tarakla konaklı bölgeyi son derece nazik hareketlerle tarayın.Saçlı deride saç çıkış yönünün tersine veya dairesel hareketlerle uygulama yapabilirsiniz. Unutmayın, amaç sadece gevşemiş kabukları uzaklaştırmaktır — cilde bastırmaktan kaçının. Önemli İpuçları: Her zaman nazik olun, zorlamayın. Ciltte kızarıklık veya tahriş fark ederseniz uygulamayı hemen durdurun. Sabırlı olun; tüm konakları tek seferde temizlemeye çalışmayın. Kısa ve sık uygulamalar genellikle daha etkili ve güvenlidir. Adım 3: Nazik Şampuanla Yıkama ve Durulama: Yumuşatılan ve gevşetilen konak kabuklarının ve yağın ciltten arındırılması gerekir. Hangi Şampuanı Kullanmalı? Bebeklere özel, hipoalerjenik, göz yakmayan, parfüm, paraben, sülfat içermeyen bir şampuan tercih edin.  Yıkama ve Durulama Nasıl Yapılmalı? Ilık su kullanın. Az miktarda şampuanla nazikçe masaj yaparak köpürtün. Çok iyi durulayın; kalıntılar gözenekleri tıkayabilir. Banyodan sonra yumuşak havluyla nazikçe (tampon hareketlerle) kurulayın. Bu adım, evde bakım rutinini tamamlar. Sonuç: Sevgi ve Sabırla Konak Sorununu Aşmak Minik bebeğinizin cildinde beliren konak, pek çok ebeveynin karşılaştığı, genellikle zararsız ve geçici bir durumdur. Bu yazıda, bebeklerde konak neden olur, belirtileri nelerdir ve bebeklerde konak nasıl geçer sorularına yanıtlar sunduk. Annelik hormonlarından ciltteki doğal mayalara, doğru bakım yöntemlerine kadar pek çok detayı ele aldık. Unutmayın, sarımsı kabuklar ve bebeklerde yağlı pullar kafa derisi üzerinde belirse de doğru ve nazik bir yaklaşımla bu durum yönetilebilir. Evde uygulayabileceğiniz doğal yağlarla yumuşatma, nazikçe fırçalama ve uygun bebek şampuanıyla yıkama gibi adımlar, konak temizleme sürecinde size rehberlik edecektir. Sabırlı olmak, bebeğinizin cildine nazik davranmak ve özellikle bebeklere özel doğal bakım ürünleri gibi cildine dost seçimler yapmak önemlidir. Kapsamlı bakım için tasarlanmış bebek bakım setleri de işinizi kolaylaştırabilir. Ne Zaman Bir Uzmana Başvurmalı? Evde uyguladığınız yöntemlere rağmen; konak belirtileri iyileşmiyor veya kötüleşiyorsa, çok geniş alanlara yayılmışsa, ciltte enfeksiyon belirtileri (aşırı kızarıklık, şişlik, akıntı, kötü koku) varsa, bebeğiniz aşırı huzursuzsa veya tanıdan emin değilseniz mutlaka bir çocuk doktoruna veya çocuk dermatoloğuna başvurun. Her bebeğin cildi benzersizdir ve zamanla güçlenerek bu tür hassasiyetleri aşacaktır. Gösterdiğiniz özen, sevgi ve dikkat, bebeğinizin sağlıklı büyümesinin temelidir. Bu minik cilt sorunları genellikle geçicidir. Doğru bilgi ve bilinçli bakımla bebeğinizin cildini rahatlatabilirsiniz.   KaynakçaAmerican Academy of Dermatology Association (AAD). (n.d.). Cradle Cap: Diagnosis and Treatment. Retrieved from https://www.aad.org/public/diseases/a-z/cradle-cap-treatment Arican, O., & Kural, E. (2006). Seboreik dermatit: Güncel yaklaşımlar. Türkderm - Archives of the Turkish Dermatology and Venereology, 40(2), 49-55. Büyüköztürk, S., Gelincik, A., Utaş, S., Demirtürk, M., & Özşeker, F. (2010). Seboreik dermatitli hastalarda Malassezia türlerinin dağılımı ve antifungal duyarlılıkları. Türk Mikrobiyoloji Cemiyeti Dergisi, 40(2), 90-96. Cohen, B. A. (2013). Infantile seborrheic dermatitis: a practical approach to an old foe. Contemporary Pediatrics, 30(7), 28-32. Elgörmüş, N., & Kaçar, N. (2015). Bebeklik ve çocukluk çağında seboreik dermatit. Türkiye Klinikleri J Dermatol-Special Topics, 8(2), 38-42. Foley, P., Zuo, Y., Plunkett, A., Merlin, K., & Marks, R. (2003). The frequency of common skin conditions in preschool-age children in Australia: seborrheic dermatitis and pityriasis capitis (cradle cap). Archives of Dermatology, 139(3), 318-322. DOI: 10.1001/archderm.139.3.318 Gupta, A. K., & Bluhm, R. (2004). Seborrheic dermatitis. Journal of the European Academy of Dermatology and Venereology, 18(1), 13-26. DOI: 10.1111/j.1468-3083.2004.00693.x Harmancı, K., & Öztaş, P. (2018). Çocukluk Çağı Seboreik Dermatiti. Türkiye Klinikleri Pediatrik Dermatoloji - Özel Konular, 4(1), 26-30. Kastarinen, H., Oksanen, T., Okokon, E. O., & Kaariaho, M. (2014). Topical anti-inflammatory agents for seborrhoeic dermatitis: a systematic review. Cochrane Database of Systematic Reviews, (5), CD009446. DOI: 10.1002/14651858.CD009446.pub2 Kundak, A. A. (2017). Yenidoğan ve Süt Çocuğu Deri Sorunları ve Bakımı. İstanbul Kanuni Sultan Süleyman Tıp Dergisi, 9(3), 105-111. Mayo Clinic. (2023, August 22). Cradle cap. Retrieved from https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/cradle-cap/symptoms-causes/syc-20350396 National Health Service (NHS). (2022, December 12). Cradle cap. Retrieved from https://www.nhs.uk/conditions/cradle-cap/ Nobles, T., & Harberger, S. (2021). Seborrheic Dermatitis. In StatPearls [Internet]. StatPearls Publishing. Retrieved from https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK551707/ Schwartz, R. A., Janusz, C. A., & Janniger, C. K. (2006). Seborrheic dermatitis: an overview. American Family Physician, 74(1), 125-130. Tüzün, Y., & Kotoğyan, A. (Editörler). (2008). Dermatoloji (3. Baskı). Nobel Tıp Kitabevleri. (İlgili bölümler: Seboreik Dermatit) Yaşar, Ş., & Gür, G. (2011). İnfantil seboreik dermatitli olgularda klinik ve demografik özellikler. Türk Pediatri Arşivi, 46(3), 229-232. DOI: 10.4274/tpa.46.03.09

Learn more
Kuru ve Çatlayan Eller için Yoğun Nem Terapisi: Kurtarıcı Bakım Sırları - ya da multicosmetics

Kuru ve Çatlayan Eller için Yoğun Nem Terapisi: Kurtarıcı Bakım Sırları

Cilt, vücudun yüzeyini kaplayan en büyük organımızdır ve dış ortam için birinci temas noktasıdır. Kimyasallar, sabunlar, giysiler, yüksek veya düşük sıcaklıklar ilk önce derimize temas eder[1]. Cildimiz, vücudu çeşitli dış kimyasalların ve bileşiklerin girişinden koruyan ve ayrıca iç ortamdan sıvı ve elektrolit kaybını önleyen önemli bir bariyerdir[2]. Sağlıklı ciltler, esnekliğini ve yumuşaklığını büyük ölçüde su içeriğine borçludur. Cildin en dış tabakası, içerdiği yağlar sayesinde suyun buharlaşmasını yavaşlatır ve nemin alt katmanlarda kalmasına yardımcı olur. Bu yağ tabakası azaldığında ise ciltte kuruluk meydana gelir. Eğer kuru cilt durumu kalıtsal bir hastalık ya da başka bir sağlık sorununa bağlı değilse, bu durum "kseroderma" olarak adlandırılır[3].  Kuru cilt (kserozis, kseroderma) hakkında doktorlara ve eczacılara sık sık soru sorulur. Yaş ve cinsiyet fark etmese de kuru cilde yaşlı nüfusta daha sık rastlanmaktadır, özellikle 64 yaş ve üzeri kişilerin muhtemelen %75'ini etkilemektedir[4]. Kuru cildin belirtileri semptomlar ile ortaya çıkar ve durum devam ettikçe ve/veya kötüleştikçe daha ciddi hale gelir. Cilt aşırı kuru olduğunda, başlangıçta eller kızarır[5]. Peki eller neden çatlar? Çatlaklar; ince, yüzeysel, antika porselenlerde (egzama çatlakları) görülenlere benzerdir ve deri yüzeyinin nem kaybından kaynaklanır. Bu çatlaklar, doğal cilt çizgileri boyunca oluşabilir ve bunları vurgulayabilir. Cilt pürüzlü ve düzensiz hissedilir[6,7]. Kuruluk devam ederse, cilt gerginleşir, ciltte pullanmalar veya dökülmeler görülmeye başlanır. Çatlaklar genişledikçe ve derinleştikçe, sonunda dermal kılcal damarların derinliğine ulaşırlar. Bu derinlikteki aşınma nedeniyle kanamalar gerçekleşir. Kuruluk sonucu gelişen kaşıntı, yaygındır ve şiddetli olabilir. Bunu gidermek için kaşımak, cildin soyulmasına ve enfeksiyona neden olabilir[8,9].  Günümüzde birçok insan ellerinin kurumasından şikâyet etmektedir. Bu nedenle bu içeriğimizde kuru ellerin nedenlerini ve tedavi için neler yapabileceğini işledik. Kuru ve çatlayan eller için aslında ilk tedavi; iyi bir nemlendirici ile sık sık, düzenli bir şekilde elleri nemlendirmektir. Birçok kozmetik marka, multikozmetik firmaları hatta ilaç firmaları tarafından üretilen nemlendiriciler bulunmaktadır. Sizin için en doğru nemlendiriciyi bulmanız ve gün içerisinde sıklıkla kullanmanız kuru ellerinizin tedavisi için önem taşımaktadır. Firma seçiminizde; hayvan deneyi yapmayan, alkol, paraben, SLS, SLES gibi hormon bozucu ve zararlı kimyasalları kullanmayan, doğaya zarar vermeyen ve sürdürülebilirlik politikasını öğrenebileceğiniz markaları tercih etmeniz sağlığınız ve güvenliğiniz için daha iyi olabilir. Kuru ve Çatlayan Ellerin Başlıca Nedenleri Nelerdir? Eller birçok neden yüzünden kuruyabilir ve çatlayabilir. Peki el kuruluğunun nedenleri nelerdir? Soğuk veya kuru-sıcak hava, rüzgâr, sık el yıkama ve dezenfektan kullanımı, kullanılan bazı kimyasallar ve alerji yapabilen maddeler, sedef ve egzama gibi hastalıklar kuru çatlak ellerin nedenlerindendir. Bunların dışında az su tüketimi de deri kuruluğunun nedenleri arasındadır. Gelin hep beraber bu nedenleri daha detaylı inceleyelim.  Hava Koşullarının Etkisi: Soğuk, Rüzgâr ve Kuru Hava Kışın eller neden kurur sorusu birçok kişinin kafasında yer etmiş olabilir. Kış mevsimi, ortam havasındaki düşük nem ve eve veya işyerine sıcak, kuru havayı zorlayan ısıtma sistemleri nedeniyle kuru cilt şikâyetlerinin zirve zamanıdır[5]. Ancak, yaz günlerinde sıklıkla kullanılan klima da havadaki nemin çoğunu aldığı için kuru cilde neden olur[1,5]. Ortam nemini belli bir düzeyde tutmak ellerimizin kurumasını engelleyecektir. Bu nedenle hava nemlendirici cihazlar kullanmak veya özellikle kış aylarında evin kalorifer peteklerinin üstüne bir kap su koymak işe yarayacaktır. Güneş ışığı da epidermisi kurutarak kuru cildi daha da kötüleştirir[6]. Bu nedenle nemlendiriciler haricinde güneş koruyucuları kullanmak ve 2 saatte bir yenilemek önem taşımaktadır. Sık El Yıkama ve Dezenfektan Kullanımının Rolü Sık el yıkama el kuruluğuna neden olmaktadır. El yıkamada kullanılan yüzey aktif maddeler ve sabunlar da yüzeysel cilt yağlarını azaltır ve cildin proteinlerini olumsuz etkiler[10]. Elleri kuru olan hastalar aşırı tahriş edici sabun ve temizleyicilerden daha hafif sabunlara geçmeli ve el yıkarken kullandıkları sabun miktarını en aza indirmelidir[11]. Sert havlu kullanımı ciltte kabul edilemez sürtünmeye neden olduğundan hastalara cildi nazikçe kurulamaları önerilmelidir. Ayrıca, soğuk su cildi sıcak suya kıyasla daha az kuruttuğu için soğuk su kullanımı önerilebilir[10]. Sık sık su ile temas eden meslekleri yapan veya günde iki saatten fazla lastik eldiven takmak gibi ıslak işler yapan bireyler risk altındadır ve ellerine uygun eldivenler kullanmaları, sık sık ellerini havalandırmaları ve düzenli nemlendirici kullanmaları önerilmektedir. Dezenfektan ürünleri de el kuruluğuna sebep olabilmektedir. El kuruluğu şikâyeti olan kişiler dezenfektan ürünlerini dikkatli seçmeli ve kullanmalıdır. Günlük Hayatta Temas Edilen Kimyasallar ve Alerjenler Birçok kimyasal cilt yüzeyini aşındırıp cilt bütünlüğünü bozmakta ve çatlaklara neden olmaktadır. Sabun ve deterjanlar, kolonya ve dezenfektanlar bu kimyasallara örnek olarak verilebilir. Temas alerjenleri arasında ise metaller, koruyucu maddeler, kauçuk kimyasalları, saç boyaları, epoksiler ve akrilatlar yer almaktadır[12]. Asiditesi yüksek gıdalar ve lateks gibi proteinlerle cilt teması da temas dermatitine neden olabilmektedir[13]. Egzama, Sedef Gibi Cilt Rahatsızlıklarının Etkisi Egzama, yaygın bir hastalıktır ve yetişkin Avrupa nüfusunda yıllık görülme oranı %9'dur[14]. Egzama hem bireysel hem de çevresel faktörlerin rol oynadığı kompleks bir hastalıktır. Cilt bariyerinde, bağışıklık sisteminde ve cilt mikrobiyomunda bozulmalarla karakterizedir[15,16]. Egzamanın neden olduğu el kuruluğun tedavisindeki amaç; iltihabı azaltmak, kaşıntıyı gidermek, şiddetini azaltmak ve tekrarlamasını önlemektir. Egzamaya neden olduğu belirlenen çevresel faktörler sınırlandırılmalı veya ortadan kaldırılmalıdır[12]. Egzaması olan tüm hastalara cilt bakımı ve korunması konusunda eğitim verilmelidir. Yoğun Nem Terapisi Nedir? Ellere Faydaları Nelerdir? Kuru ciltler için el bakımı kişilerin hayat kalitesi için önemli bir yer tutar. Cildin daha derin katmanlarına ulaşarak nemlendirmeyi yüzeysel değil derinden yapan kremler ciddi el çatlağı olan kişilere önerilebilmektedir. Yoğun nem terapisi sayesinde elleri kuru olan insanlar daha hızlı sonuçlar alabilmektedir. Yoğun nem terapisi ürünleri cildin daha hızlı nemlenmesini sağladığı gibi daha uzun süre nemin korunmasını da sağlarlar. Bu özelliklere sahip kremler ciddi boyutlarda el kuruluğu olan veya meslekleri nedeniyle ellerini sık nemlendiremeyen insanların tedavisinde etkili olacaklardır. Cildin Kaybettiği Nemi Geri Kazandırma Yöntemleri İlk olarak aşırı el kuruluğuna neden olabilecek faktörlerin hangilerinin yaşandığının tespit edilmesi gerekmektedir. Bu sayede sebepleri tek tek ortadan kaldırarak daha sağlıklı bir yol izlenebilir. Evin havasının kuru olması durumunda hava nemlendiricileri kullanabiliriz. Aşırı sıcak veya aşırı soğuk su kullanımından kaçınmalı ve elleri yıkamak için tahriş etme olasılığı daha düşük sabunlar kullanmalıyız. Dezenfektan ürünler kullanıyorsak hassas ciltlere daha uygun olanları tercih etmeliyiz. Güneş ışınlarından korunmak için güneş koruyucu kullanmayı ihmal etmemeli, sıklıkla yenilemeliyiz. Her gün düzenli olarak 2 litre su tüketmeliyiz. En önemlisi de cildimize uygun kuru eller için bakım ürünleri kullanmayı unutmamalıyız. El Derisinin Bariyer Fonksiyonunu Onarma ve Güçlendirme Ellerdeki kuruluk nasıl geçer sorusunun cevabı aslında derinin bariyer özelliğini onarmak ve güçlendirmektir. Çatlayan ellere ne iyi gelir sorusunun da cevabını aynı şekilde verebiliriz, düzenli nemlendirici kullanmak. Nemlendirici kullanımı sonucunda görülebilecek net etki cildin yumuşamasıdır. Nemlendirici bileşenler arasında mineral yağlar (örneğin sıvı parafin, petrolatum), mumlar (örneğin lanolin, balmumu, karnauba), uzun zincirli esterler, yağ asitleri ve mono-, di- ve trigliseritler bulunur. Nemlendiriciler, higroskopik bir etki yoluyla stratum corneum'u nemlendirir ve elastikiyetini artırır. Nemlendirici maddeler arasında laktik asit, glikolik asit ve tartarik asit gibi alfa-hidroksi asitler ile üre, gliserin ve propilen glikol bulunur[ 6 ]. Nemlendiricinin etki gösterme gücüne göre bu bileşikler tek başına ya da kombine bir şekilde kullanılabilmektedir. İnatçı El Kuruluğu: Ne Zaman Doktora Başvurmalı? Aslında günlük işlerinizde aksamalar başladığında, ellerdeki kızarıklık daha ciddileşip kurumaya başladığında, gerginlik nedeniyle kavrarken rahatsızlık hissettiğinizde, bu kuruluk kullandığınız ürünler rağmen iyileşmeyen inatçı el kuruluğu problemine dönüştüğünde, çatlaklar gözlendiğine veya bu çatlaklar kanamaya başladığında doktora görünmelisiniz. Evde Tedavilere Yanıt Vermeyen Durumlar El cilt bariyerini onarmak amacıyla kullandığınız ürünler her zaman uygun olmayabilir. Sizin için uygun ürünü bulamamanız, cildinizde hassasiyet oluşturabilecek yardımcı maddeleri içeren ürünler kullanmanız durumunda tedavi süreciniz yavaş ilerleyebilir. Bu gibi durumlarda sizin için en iyi nemlendiriciyi bulmak için süreci çok yakından takip etmeli, doktor ve eczacı gibi uzman kişilerle görüşmelisiniz. Egzama gibi hastalıklarınız varsa da evde tedavi yeterli gelmeyebilir, bu nedenle en kısa sürede doktora görünmelisiniz. Enfeksiyon Belirtileri: Şiddetli Kızarıklık, Şişlik, Ağrı veya Akıntı Kuru eller tedavi edilmediğinde zamanla çatlayabilir ve bu çatlaklar ilerleyerek kanamalara yol açabilir. Kuruluk kaynaklı kaşıntı, kişinin ellerini sürekli kaşımasına neden olur. Eller yeterince temiz değilse bu durum enfeksiyon riskini artırır. Enfeksiyon geliştiğinde genellikle şiddetli kızarıklık, şişlik, ağrı ve akıntı gibi belirtiler ortaya çıkar. Enfekte bölge belirgin şekilde kızarır, şişer ve kaşıntıyla birlikte ağrı hissedilebilir. Tedavi edilmezse enfeksiyon ilerleyerek irin oluşumuna ve yayılmasına neden olabilir. Bu nedenle, bu tür belirtiler fark edildiğinde vakit kaybetmeden bir doktora başvurulmalı ve önerilen tedavi düzenli şekilde uygulanmalıdır.  Referanslar 1. Egawa M, Oguri M, Kuwahara T, Takahashi M. Effect of exposure of human skin to a dry environment. Skin Res Technol. 2002;8:212-218. 2. Rawlings AV, Harding CR. Moisturization and skin barrier function. Dermatol Ther. 2004;17(Suppl 1):43-48. 3. Dinulos, JGH. 2025. Dry Skin (Xeroderma), https://www.merckmanuals.com/home/skin-disorders/cornification-disorders/dry-skin-xeroderma. Erişim tarihi: 30.05.2025 4. Heymann WR, Gans EH, Manders SM, et al. Xerosis in hypothyroidism: a potential role for the use of topical thyroid hormone in euthyroid patients. Med Hypotheses. 2001;57:736-739. 5. Norman RA. Xerosis and pruritus in the elderly: recognition and management. Dermatol Ther. 2003;16:254-259. 6. Ademola J, Frazier C, Kim SJ, et al. Clinical evaluation of 40% urea and 12% ammonium lactate in the treatment of xerosis. Am J Clin Dermatol. 2002;3:217-222. 7. Lodén M. Role of topical emollients and moisturizers in the treatment of dry skin barrier disorders. Am J Clin Dermatol. 2003;4:771-788. 8. Grove G, Zerweck C. An evaluation of the moisturizing and anti-itch effects of a lactic acid and pramoxine hydrochloride cream. Cutis. 2004;73:135-139. 9. Moses S. Pruritus. Am Fam Physician. 2003;68:1135-1142. 10. Derk CT, Vivino FB. A primary care approach to Sjögren's syndrome: helping patients cope with sicca symptoms, extraglandular manifestations. Postgrad Med. 2004;116:49-54, 59, 65. 11. National Library of Medicine. Dry skin. Available www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/003250.html  12. Carøe TK, Ebbehøj N, Agner T. A survey of exposures related to recognized occupational contact dermatitis in Denmark in 2010. Contact Dermatitis. 2014;70(1):56-62. https://doi.org/10.1111/cod.12134  13. Johansen, J. D. 2025. Håndeksem. Weekly Doctors. 187:V10240682. doi: 10.61409/V10240682 https://ugeskriftet.dk/videnskab/haandeksem Erişim tarihi: 30.05.2025 14. Quaade AS, Wang X, Sølberg JBK et al. Circulating biomarkers are associated with disease severity of chronic hand eczema and atopic dermatitis. Br J Dermatol. 2023;189(1):114-124. https://doi.org/10.1093/bjd/ljad110  15. Tauber M, Bérard E, Lourari S et al. Latent class analysis categorizes chronic hand eczema patients according to skin barrier impairment. J Eur Acad Dermatol Venereol. 2020;34(7):1529-1535. https://doi.org/10.1111/jdv.16083  16. Nørreslet LB, Edslev SM, Andersen PS et al. Colonization with Staphylococcus aureus in patients with hand eczema: prevalence and association with severity, atopic dermatitis, subtype and nasal colonization. Contact Dermatitis. 2020;83(6) : 442-449. https://doi.org/10.1111/cod.13679

Learn more